Ηπατίτιδα Β και εγκυμοσύνη

Ελέγχονται όλες οι έγκυες γυναίκες στην εγκυμοσύνη για Ηπατίτιδα Β; Πως μεταδίδεται ο ιός της Ηπατίτιδας Β; Ποια είναι τα συμπτώματα; Τι συμβαίνει αν η εξέταση δείξει πως είμαι φορέας του ιού; Τι γίνεται εάν το μωρό τελικά έρθει σε επαφή με τον ιό;

Ελέγχονται όλες οι έγκυες γυναίκες στην εγκυμοσύνη για Ηπατίτιδα Β;

Ναι. Από την αρχή της εγκυμοσύνης, στο πρώτο τρίμηνο όλες οι γυναίκες εξετάζονται με αντίστοιχη εξέταση αίματος που ανιχνεύει τα αντισώματα της Ηπατίτιδας Β. Ο ιός της Ηπατίτιδας Β μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια, βλάβη στο ήπαρ, ακόμη και θάνατο.

Περίπου 240 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είναι φορείς του ιού. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να μην εμφανίσουν συμπτώματα και ως εκ τούτου δεν γνωρίζουν πως είναι φέρουν τον ιό. 

Οι έγκυες γυναίκες που είναι φορείς του ιού μπορεί να μεταβιβάσουν τον ιό στο μωρό τους ενδομήτρια ή κατά τον τοκετό. Με την αρχική εξέταση, η γυναίκα και ο γιατρός της μπορούν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα στον τοκετό και να χορηγήσουν θεραπεία στο νεογνό αμέσως μετά τη γέννηση, προλαμβάνοντας τη λοίμωξή του. 

Εάν είστε αρνητική ως φορέας, αλλά δεν έχετε εμβολιαστεί ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει να εμβολιαστείτε αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για λοίμωξη. Το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη για τη μητέρα και το μωρό.

Πως μεταδίδεται ο ιός της Ηπατίτιδας Β;

Ο ιός της Ηπατίτιδας Β μεταδίδεται μέσω του αίματος, του σπέρματος, των κολπικών εκκρίσεων και μέσω άλλων σωματικών υγρών. Εάν είστε φορέας, μπορεί να έχετε έρθει σε επαφή με τον ιό:

  • Μέσω της σεξουαλικής επαφής χωρίς προφύλαξη, με κάποιον άλλο φορέα.
  • Κατά τον τοκετό, εάν η μητέρα σας ήταν φορέας.
  • Από μολυσμένη βελόνα που μπορεί να σας τρύπησε κατά λάθος, ή από εκτέλεση τατουάζ.
  • Από μολυσμένη οδοντόβουρτσα ή ξυράφι.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η κόπωση. Μπορεί να υπάρχει πόνος στην κοιλιά, ναυτία, ανορεξία, πόνος στις αρθρώσεις και ίκτερος (κίτρινη απόχρωση στο δέρμα ή στα μάτια). Πολύ συχνά μπορεί κάποιος να έχει μολυνθεί από τον ιό αλλά να μην εμφανίζει συμπτώματα και έτσι να μην γνωρίζει πως είναι φορέας.

Τι συμβαίνει αν η εξέταση δείξει πως είμαι φορέας του ιού;

Μετά από ένα θετικό τεστ για τον ιό της Ηπατίτιδας Β, θα χρειαστεί να γίνουν περαιτέρω αιματολογικές εξετάσεις, ώστε να αξιολογηθεί η λειτουργία του ήπατος. Επειδή ο ιός αυτός προσβάλλει το ήπαρ, ο γιατρός θα σας συμβουλέψει να σταματήσετε την κατανάλωση οποιασδήποτε ποσότητας αλκοόλ, όχι μόνο στην περίοδο της εγκυμοσύνης, αλλά και μετά. Επιπλέον, θα χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη χορήγηση φαρμάκων που μεταβολίζονται στο ήπαρ, όπως είναι η ακεταμινοφαίνη (Depon). 

Στη συνέχεια, οι έγκυες που είναι φορείς του ιού της Ηπατίτιδας Β ξεκινούν μια αντιική αγωγή, η οποία θα μειώσει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού στο μωρό. 

Η γυναίκα που είναι φορέας του ιού μπορεί να γεννήσει με φυσιολογικό τοκετό ή με καισαρική τομή. Η πιθανότητα μετάδοσης του ιού κατά τον τοκετό φαίνεται να είναι η ίδια και για τις δύο μεθόδους. Μέσα σε 12 ώρες από τη γέννηση του παιδιού, θα του χορηγηθεί το εμβόλιο για την Ηπατίτιδα Β και αντισώματα για τον ιό, και αυτή είναι μια επαρκής αρχική προφύλαξη. Ο συνδυασμός των δύο δίνει μια αποτελεσματικότητα της τάξης του 75-85% στην προφύλαξη των νεογνών που γεννήθηκαν από μητέρες - φορείς του ιού της Ηπατίτιδας Β. Το μωρό στη συνέχεια θα λάβει την δεύτερη και τρίτη δόση του εμβολίου, στις επισκέψεις ρουτίνας στον παιδίατρο, για προστασία που θα διαρκέσει για όλη του τη ζωή. Ο εμβολιασμός για τον ιό της Ηπατίτιδας Β συστήνεται για όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως ιστορικού. 

Εάν το μωρό έχει λάβει την συνδυασμένη προστασία κατά τον τοκετό, η μητέρα μπορεί να θηλάσει το παιδί της για όσο χρόνο θέλει. 

Τέλος, είναι πολύ σημαντικό η γυναίκα να συνεχίσει να παρακολουθείται από κάποιον ειδικό γιατρό, καθώς η Ηπατίτιδα Β είναι μια χρόνια νόσος, που απαιτεί τακτικά check - up, για να αξιολογείται η καλή λειτουργία του ήπατος. 

Τι γίνεται εάν το μωρό τελικά έρθει σε επαφή με τον ιό;

Η πιθανότητα λοίμωξης του μωρού που γεννήθηκε από μητέρα - φορέα του ιού είναι 10-20%. Αυτό το ποσοστό μειώνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό, όταν το μωρό λάβει την προφυλακτική αγωγή μέσα σε 12 ώρες από τον τοκετό. 

Τα νεογνά, στα οποία θα μεταδοθεί ο ιός, θα είναι χρόνιοι φορείς του ιού και τον μεταδίδουν για όλη τους τη ζωή. Επιπλέον έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης κακοήθειας στο ήπαρ ή σοβαρής βλάβης του ήπατος. Για την Ηπατίτιδα Β δεν υπάρχει θεραπεία. Υπάρχουν, όμως, κάποια σκευάσματα που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο αυτό.